Η Χαρούμενη επιστήμη αποτελείται, από πέντε βιβλία, μαζί με έναν πρόλογο για τη δεύτερη έκδοση, ένα `πρελούδιο σε γερμανικές ρίμες` με τον τίτλο `Αστείο, πανουργία και εκδίκηση` και ένα παράρτημα ποιημάτων με τον τίτλο `Τραγούδια του πρίγκιπα Έκνομου`.
Στο βιβλίο αυτό θίγονται τα βασικά θέματα του προβληματισμού του Νίτσε: ο σκοπός της ύπαρξης και τι είναι `ευγενές` και τι `κοινό` εν όψει των `απόλυτων καθηκόντων`· η `διανοητική συνείδηση` και η συνείδηση γενικά· τα αισθήματα της `δύναμης`, της `αρχαίας περηφάνιας`, της διάκρισης· πάθη όπως η γενναιοδωρία, η ευγένεια και ο πόνος· επίσης, η πραγματικότητα της δημιουργίας των καλλιτεχνών, η ηθική και η αισθητική, οι γυναίκες και η σχέση τους με την αγνεία και τη μητρότητα· η γνώση, με την καταγωγή της και την τεράστια περιοχή της, η πίστη, η ευτυχία, η αυτοκυριαρχία, η `σοφία μέσα στον πόνο` και το `μεγαλείο`· και τέλος, η καταγωγή γενικά: η καταγωγή της λογικής, των σοφών, των θρησκειών, ακόμη και της ίδιας της έννοιας της γνώσης.