John Rawls, Η προβληματική του συμβολαίου

Μελά, Λία

Κυκλοφορεί

ISBN: 978-960-7087-30-0

Ίδρυμα Σάκη Καράγιωργα, Αθήνα, 7/2007

1η έκδ., Ελληνική, Νέα

€ 19.91 (περ. ΦΠΑ 6%)

Βιβλίο, Χαρτόδετο

323 σελ.

Περιγραφή

Το ειδοποιό χαρακτηριστικό των κλασικών συμβολαιικών θεωριών συνίσταται στο εγχείρημα θεμελίωσης της εξουσίας επί μιας έννοιας συναίνεσης των πολιτών, η οποία παράγεται από τον Ορθό Λόγο. Η ιδέα του συμβολαίου βρήκε έκφραση σε πληθώρα διαφορετικών θεωριών, για να φθάσει στην κορύφωσή της στις μεγάλες θεωρίες του Διαφωτισμού και έκτοτε να περιπέσει σε αφάνεια. Το 1971, με τη δημοσίευση της Θεωρίας της δικαιοσύνης, ο John Rawls επανέφερε στο φιλοσοφικό προσκήνιο την ίδια παλαιά ιδέα. Ποιο είναι το νόημα αυτής της αναβίωσης; Μπορεί η συναίνεση να θεωρηθεί ιδρυτική της κανονιστικής ορθότητας; Ποιες είναι οι επιστημολογικές προϋποθέσεις και οι αξιακές δεσμεύσεις της θεωρίας με βάση τις οποίες μπορεί να τεθεί το ζήτημα της κανονιστικής ισχύος του συμβολαίου; Επιχειρώντας να απαντήσει σε ερωτήματα αυτής της μορφής, το βιβλίο εισηγείται μια κριτική διαδρομή στο έργο του Rawls σε μια προσπάθεια να θεματοποιηθούν ορισμένα βασικά προβλήματα συγκρότησης των όρων της συμβολαιικής του θεωρίας.

[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]

Συντομογραφίες
Πρόλογος
Εισαγωγή
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
Γενικό περίγραμμα της Θεωρίας της Δικαιοσύνης
Ι. Η ιδέα του κοινωνικού συμβολαίου
1. Η διάθρωση της θεωρίας
2. Βασικές προϋποθέσεις
3. Μορφές κοινωνικού συμβολαίου
II. Η προβληματική του αρχιμήδειου σημείου
1. O ρόλος της πρωταρχικής θέσης
2. Η προτεραιότητα του ορθού επί του αγαθού
3. Η δικαιολογητική βάση των 'ασθενών' υποθέσεων
III. Το ιδανικό της κοινωνικής ένωσης
1. Το πρόβλημα της μετάβασης από το ατομικό στο κοινό αγαθό
2. Η διαίρεση της θεωρίας σε δύο μέρη
3. Η σύνδεση του ορθού με το αγαθό
IV. Η μέθοδος δικαιολόγησης
1. Ζητήματα μεθοδολογίας
2. Η επιζητούμενη αναστοχαστική ισορροπία
3. Το εγχείρημα διαμόρφωσης μιας διπλής βάσης δικαιολόγησης
V. Το πρόβλημα της δεσμευτικότητας
1. Η εγκυρότητα των αρχών και η προβληματική της συναίνεσης
2. Υποθετικά και πραγματικά συμβόλαια
3. Η άρση του πέπλου άγνοιας
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
Η έννοια του πολιτικού πεδίου στο ύστερο έργο του Rawls
Ι. Η οριοθέτηση του πολιτικού πεδίου
1. Το πρακτικό καθήκον της πολιτικής φιλοσοφίας
2. Εύρος και εμβέλεια της 'πολιτικής αντίληψης' δικαιοσύνης
ΙΙ. Ο αυτοπεριορισμός στο πολιτικό πεδίο
1. Η διάκριση ελλόγου και ορθολογικού
2. Η ανάγκη μιας δημόσιας βάσης δικαιολόγησης
3. Ουσιαστικοί και μεθοδολογικοί περιορισμοί του πολιτικού φιλελευθερισμού
III. Ο δημόσιος πολιτικός πολιτισμός
1. Οι θεμελιώδεις ενορατικές ιδέες της δημοκρατικής παράδοσης
2. Το πρόβλημα της οικουμενικότητας των αξιών
IV. Οι δυϊστικές προϋποθέσεις της θεωρίας
1. Δημόσια και ιδιωτική σφαίρα
2. Το ιδανικό της αμοιβαίας κοσμοθεωρητικής ανοχής
3. Η ενότητα του δημοσίου πεδίου υπό κοινές αρχές δικαιοσύνης
V. Επάλληλη συναίνεση και modus vivendi
1. Πολιτικός και περιεκτικός φιλελευθερισμός
2. Η προβληματική του modus vivendi
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ
Πολιτικός φιλελευθερισμός και Δίκαιο των Λαών
Ι. Συμβολαιοκρατική προβληματική και Δίκαιο των Λαών
1. Η θέση του Δικαίου των Λαών στο έργο του Rawls
2. Η συμβολαιική ιδέα στο Δίκαιο των Λαών
II. Η Κοινωνία των Λαών
1. Το υποκείμενο του Δικαίου των Λαών
2. Μορφές λαών
III. Τα όρια της φιλελεύθερης ανεκτικότητας
1. Φιλελεύθερες αξίες και δικαιώματα
2. Το πρόβλημα της διανεμητικής δικαιοσύνης
3. Το καθήκον της συμφιλίωσης
Επίλογος
Επίμετρο
Κώστα Σταμάτη: Κριτική της ψιλής πολιτικής αντίληψης για διεθνή δικαιοσύνη στον ύστερο Ρωλς
Βιβλιογραφία