Ο Άκι κι ο Μίκα, σινεφίλ αδελφοί Καουρισμάκι, ξεκίνησαν να κάνουν ταινίες τη δεκαετία του `80, με την εταιρεία παραγωγής τους που ονόμασαν Villealfa, ως φόρο τιμής στην ταινία "Αλφαβίλ" του Ζαν-Λικ Γκοντάρ. Μαζί έδωσαν μια σημαντική ώθηση στη φινλανδική κινηματογραφική βιομηχανία, τοποθετώντας την ουσιαστικά στον παγκόσμιο κινηματογραφικό χάρτη. Κι όταν το 1983 ο Άκι Καουρισμάκι γύρισε την πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία, "Έγκλημα και τιμωρία", ο κόσμος ήταν -σχεδόν- έτοιμος να τον υποδεχτεί.
Έχοντας γυρίσει περίπου 30 ταινίες από τότε, ο Καουρισμάκι ανήκει σ` εκείνη την σπάνια κατηγορία δημιουργών τους οποίους λατρεύουν οι θεατές, και σέβονται οι κριτικοί και οι απανταχού επιτροπές. Οι 11 ταινίες που θα προβληθούν στο 53ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης δίνουν μια καθαρή και εύγλωττη εικόνα των παραλλαγών θεματικής και τόνου που χαρακτηρίζουν το έργο του, αλλά, κυρίως των συνεκτικών του αρχών - ανάμεσα τους: η απαράμιλλη γλαφυρότητά του· τα ονειρικά, πλην σκοτεινά αισθητικά τοπία· η αγάπη του για τα κλασικά σύμβολα της αμερικανικής κουλτούρας και την απελευθερωτική δύναμη του ροκ εν ρολ· η μαγεία των πιο απελπιστικά καθημερινών στιγμών της ζωής μας· το ακαταμάχητα καυστικό του χιούμορ, που διανθίζεται απροσδόκητα με πινελιές από γνήσιο μελόδραμα· και η διαύγεια, η αξιοπρέπεια και η οξυδέρκεια των χαρακτήρων του.
Τίποτα δεν είναι πιο σημαντικό στις ταινίες του Καουρισμάκι από τους χαρακτήρες. Οι ήρωες του, άνθρωποι της εργατικής τάξης, συχνά στριμωγμένοι σε δύσκολες καταστάσεις και μπλεγμένοι σε θλιβερές ιστορίες, κατατρύχονται από τη σκληρή πραγματικότητα που ορίζει η κοινωνία, η οικονομία, η τάξη στην οποία ανήκουν, κι από τον καθημερινό μόχθο. Στο τέλος, όμως -ή, πιο σωστά, στο τέλος της ταινίας-, τα καταφέρνουν. Και δεν εξασφαλίζουν απλώς την επιβίωση: ο Καουρισμάκι, με την παιδική, σχεδόν, έγνοια του για τη διάσωση της ελπίδας, τους ανταμείβει -και δικαίως- με καλό τέλος. Σαν μικρά φώτα στο σούρουπο, μπορεί να μοιάζουν ασήμαντοι στο γενικό τοπίο αυτής της ζωής, αλλά είναι οι πραγματικοί, αφανείς της ήρωες.
Δημήτρης Εϊπίδης
Περιέχονται τα κείμενα:
- Δημήτρης Εϊπίδης, πρόλογος
- Έλενα Χρηστοπούλου, "Εύκολα βλέπει κανείς ότι έχεις το ροκ στο αίμα σου"
- ΈλεναΧρηστοπούλου (συνέντευξη), "Οι άνθρωποι με κάνουν να γελώ, η ανθρωπότητα να κλαίω"
- Πέτερ φον Μπαχ, "Αθωότητα πριν από την Πτώση"
- Τόμας Έλζεσερ, "Πιάνοντας πάτο: Ο Άκι Καουρισμάκι και το αποκείμενο υποκείμενο"
- Άννα Πούπου, "Akivilles: Οι κινηματογραφικές πόλεις του Άκι Καουρισμάκι"
- Έφη Παπαζαχαρίου, "Το αηδόνι και ο κορυδαλλός στη μουσική του Καουρισμάκι"
- Θωμάς Λιναράς, "Οι "χαμένοι", αλλά ποτέ ηττημένοι, ήρωες του Άκι Καουρισμάκι"
- Νίκος Τριανταφυλλίδης, "Στη Μόσχα, στη Μόσχα..."
Οι ταινίες
- Βένια Βέργου, "Έγκλημα και τιμωρία", "Ο δολοφόνος μιας ιδεολογίας"
- Γιάγκος Αντίοχος, "Σκιές στον παράδεισο", "Γιατί και οι προλετάριοι ξέρουν ν` αγαπούν"
- Γιάγκος Αντίοχος, "Άριελ", "Πέρα απ` το ουράνιο τόξο"
- Γιώργος Κρασσακόπουλος, "Οι Λένινγκραντ Κάουμποϊς πάνε Αμέρικα", "Η μελωδική παραφωνία ενός σινεμά "κανενός είδους"
- Γιάγκος Αντίοχος, "Η γυναίκα με τα σπίρτα", "Φάμπρικα απατηλών ονείρων"
- Μυρτώ - Ζωή Ρηγοπούλου, "Μποέμικη ζωή", "Οι πέστροφες κολυμπάνε εξαιρετικά"
- Τάσος Θεοδωρόπουλος, "Μακριά πετούν τα σύννεφα", "Ένα αισιόδοξο μελόδραμα"
- Ελίνα Ψύκου, "Ο Γιούχα", "Ο έρωτας σαν επαναστατική πράξη"
- Λίλυ Παπαγιάννη, "Ο άνθρωπος χωρίς παρελθόν", "Τυχερές ατυχίες"
- Άντα Δαλιάκα, "Φώτα στο σούρουπο", "Η ζωή είναι ένας σκορπιός"
- Γκέλυ Μαδεμλή, "Το λιμάνι της Χάβρης", "Είμαστε όλοι σινεφίλ"
Φιλμογραφία - Βιογραφικό
Βιογραφικά συνεργατών