Στις απαρχές του παγκόσμιου εργατικού κινήματος, την εποχή που έμπαιναν οι βάσεις για τα μεγάλα σοσιαλιστικά κινήματα που συγκλόνισαν το 19ο και τον 20ό αιώνα, μας μεταφέρει στο παρόν έργο του ο Τάκης Μαστρογιαννόπουλος. Είναι η εποχή της δράσης των Μαρξ και Ένγκελς, η εποχή που δημιουργούνταν τα πρώτα εργατικά κόμματα και η πρώτη παγκόσμια εργατική οργάνωση, η Διεθνής Ένωση των Εργατών ή Πρώτη Διεθνής.
Πρόκειται για μια περίοδο που ενώ εκ πρώτης όψης φαντάζει μακρινή, στην πραγματικότητα παρουσιάζει ισχυρές αναλογίες με την παρούσα ιστορική κατάσταση: η βασανιστική συγκρότηση του εργατικού κινήματος και το ξεχώρισμά του από τις άλλες αντιπολιτευτικές δυνάμεις, η παγκόσμια αναταραχή ως τη μεγάλη Ευρωπαϊκή Επανάσταση του 1848, η λυσσασμένη αντίσταση της αντίδρασης που κορυφώθηκε με την αιματηρή καταστολή της Κομμούνας όλα αυτά θυμίζουν πολύ το ταραγμένο ευρωπαϊκό τοπίο των ημερών μας.
Ο συγγραφέας περιηγείται γλαφυρά τους διάφορους σταθμούς της ιστορικής διαδικασίας, όπως η αποσύνθεση του χεγκελιανισμού στη Γερμανία, το χαρτιστικό κίνημα στην Αγγλία, οι πρώιμες εργατικές εξεγέρσεις του 1848 στη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ουγγαρία και άλλες χώρες, τα εθνικά και δημοκρατικά κινήματα στην Ιταλία και την Ισπανία, κοκ. Μέσα από αυτή την περιπλάνηση, αναδεικνύει τους όρους της ανεξάρτητης συγκρότησης του εργατικού κινήματος, τις πηγές του στα προγενέστερα επαναστατικά κινήματα και τους ριζοσπάστες στοχαστές, αλλά και τις διαμάχες που αναπτύχθηκαν ανάμεσα στις διάφορες τάσεις του (μαρξιστές, αναρχικοί, λασαλικοί, μπλανκιστές, κ.ά.).
Το έργο αποτελεί μέρος μιας τριλογίας που θα ολοκληρωθεί με την παρουσίαση της ιστορίας των άλλων δυο μεγάλων εργατικών διεθνών, της Δεύτερης, σοσιαλιστικής, και της Τρίτης, κομμουνιστικής, Διεθνούς.
[Απόσπασμα από το κείμενο στο οπισθόφυλλο της έκδοσης]