Στην Παναγία την Αρβανίτισσα είναι αφιερωμένος ναός (εξωκλήσι) στις Καρυές της Χίου. Ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Μονομάχος ο Θ΄ (1042 - 1054 μ.Χ.) έστειλε πετράδες που κατάγονταν από τη Βόρειο Ήπειρο, για να κτίσουν τη Νέα Μονή της Χίου.
Μετά την ανοικοδόμηση της Νέας Μονής που, παρά τις λεηλασίες και τις καταστροφές της από τους Τούρκους, σώζεται μέχρι σήμερα, οι άνθρωποι αυτοί έμειναν στο νησί και έγιναν κάτοικοί του. Οι απόγονοί τους ήταν ποιμένες και εγκαταστάθηκαν στην περιοχή "Κοχλία" που περιλαμβάνει τα χωριά Καρυές, Αυγώνυμα, Ανάβατο και Δαφνώνα.
Οι ποιμένες αυτοί, που διέμεναν στην ονομαζόμενη σήμερα τοποθεσία "Παναγία Αρβανίτισσα", έβλεπαν μια λυγερόκορμη κοπέλα με αρβανίτικη φορεσιά να περιδιαβαίνει στις κορυφές. Κατάλαβαν ότι είναι η Παναγία και από την ενδυμασία της την αποκάλεσαν "Παναγία Αρβανίτισσα".
Η Παναγία η Αρβανίτισσα συμβολίζει τον αρβανίτικο λαό, τον πελασγικό λαό και όχι μόνο.