Αντικείμενο της παρούσας μελέτης είναι αποκλειστικά οι μεταφράσεις αρχαίων λυρικών ποιητών του Δημητρίου Γρ. Βερναρδάκη. Αυτές εμπεριέχονται σε δύο μελέτες του, οι οποίες αναφέρονται στον αρχαίο αιολικό λυρισμό, καθώς και στην ποιητική του Συλλογή «ΨΑΠΦΑ», στην τρίτη ενότητα της οποίας μεταφράζονται, εκτός των αιολικών, και άλλοι αρχαίοι λυρικοί ποιητές. Οι δύο μελέτες του είναι:
• «Η δεκάτη Μούσα Σαπφώ η Λεσβία». Η μελέτη αυτή πρωτοδημοσιεύθηκε στο Ημερολόγιο της Μεγάλης Ελλάδος του Γ. Δροσίνη και η πρώτη αναδημοσίευση έγινε στην εφημερίδα της Μυτιλήνης «Ελεύθερος Λόγος» του Στρ. Παπανικόλα (17 – 27 Ιανουαρίου 1927)
• «Ο αρχαίος αιολικός λυρισμός, Σαπφώ και Αλκαίος» Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Αιολικά Γράμματα» του Γ. Βαλέτα, Ιούλιος-Αύγουστος 1971, τεύχος 4, σελ. 337-352.
Στη δεύτερη μελέτη του (του 1971) συμπεριλαμβάνονται όλες οι μεταφράσεις των σαπφικών ποιημάτων από την πρώτη μελέτη και την «Ψάπφα», εκτός μιας, καθώς και αρκετές μεταφράσεις του Αλκαίου που δεν αναφέρονται ούτε στην «Ψάπφα» ούτε στην πρώτη του μελέτη. Ως εκ τούτου, θεωρήσαμε ότι όσον αφορά στην αιολική ποίηση η δεύτερη μελέτη του Δημ. Γρ. Βερναρδάκη προσφέρει περισσότερες μεταφράσεις από την πρώτη και από την ποιητική του Συλλογή. Για τον λόγο αυτό παραθέτουμε εδώ τη μελέτη «Ο αρχαίος αιολικός λυρισμός, Σαπφώ και Αλκαίος», διασκευασμένη σε μονοτονικό σύστημα, η οποία, εκτός των μεταφράσεων, εμπεριέχει και το φιλολογικό υπόβαθρο του αρχαίου αιολικού λυρισμού. Ένας λόγος ακόμα που συντρέχει στην επιλογή της δεύτερης μελέτης (1971) σε σχέση με την πρώτη (1924) είναι και η γλώσσα, η οποία για τους σημερινούς Έλληνες είναι πιο επίκαιρη. Η μελέτη αυτή εμπλουτίζεται με σχόλια, παραπομπές, εικόνες, με το ποίημα της Σαπφούς που δεν περιλαμβάνεται στο πρωτότυπο της μελέτης αυτής, καθώς και με τα πρωτότυπα των ποιημάτων στην αιολική διάλεκτο. Ο εμπλουτισμός αυτός επεκτείνεται και στους άλλους λυρικούς ποιητές και εδώ ακολουθούμε τη σειρά με την οποία μεταφράζονται τα ποιήματά των στην «Ψάπφα». Όλες οι μεταφράσεις είναι επίσης διασκευασμένες σε μονοτονικό σύστημα (Δρ Παν. Δημ. Βερναρδάκης)