Το σοκ που προκάλεσε η αποτρόπαιη επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023 δεν πρέπει να μας κάνει να αποσιωπήσουμε την εγκατάλειψη ενός κομματιού της ανθρωπότητας, την αποδοχή, από μεγάλη μερίδα πολιτικών και διανοουμένων, της καταστροφής της Γάζας και του σφαγιασμού του πληθυσμού της, και τους διωγμούς κατά των κατοίκων της Δυτικής Όχθης, γεγονότα που θα αφήσουν ανεξίτηλο το ίχνος τους στη μνήμη των κατοίκων που φέρουν το βάρος αυτής της αποδοχής.
Ούτε πρέπει να ξεχάσουμε τον στιγματισμό και την καταδίκη όλων εκείνων, φοιτητριών και φοιτητών, Εβραίων και μη, στις ΗΠΑ, στη Γαλλία και αλλού στον κόσμο, που, απορρίπτοντας κάθε μορφή αντισημιτισμού, τόλμησαν να υψώσουν τη φωνή τους για να υπερασπιστούν τα δικαιώματα των Παλαιστινίων, το δικαίωμά τους στη ζωή και σε μια ζωή με αξιοπρέπεια, το δικαίωμά τους σε μια δίκαιη και βιώσιμη ειρήνη, και τούτο παρά τις καταγγελίες από τα ιδρύματά τους, τις επιθέσεις από τους κυβερνώντες τους, την παραπληροφόρηση από τα ΜΜΕ και την αστυνομική και δικαστική καταστολή. Με το πέρασμα του χρόνου, θα αναγνωριστούν ως δίκαιοι που, παρά τις απειλές σε βάρος τους, πρόταξαν τις αρχές της ανθρωπιάς.
Παράλληλα με την καταδίκη των ολέθριων χτυπημάτων της Χαμάς, που πυροδότησαν την ισραηλινή επίθεση, θα πρέπει να αναφερθούμε στις επί σειρά δεκαετιών πράξεις καταπίεσης, βίας και ταπείνωσης που προηγήθηκαν εις βάρος των Παλαιστινίων. Δεν πρέπει να αποδεχθούμε τη συντριβή ενός λαού και τη διαγραφή της μνήμης του, ούτε την αντιστροφή της έννοιας των λέξεων και των αξιών που θέτουν σε δοκιμασία την πολιτική σκέψη και την ηθική κρίση. Το ανά χείρας βιβλίο καταγράφει και αναλύει πώς η συναίνεση στον αφανισμό της Γάζας, πώς η ηθική παραίτηση των πολιτικών και των διανοουμένων, προκάλεσε μια τεράστια πληγή στην ηθική τάξη του κόσμου.
* * *
Τι είναι αυτό που κάνει πολιτικούς ιθύνοντες και προσωπικότητες της διανόησης των κυριότερων δυτικών χωρών, με ελάχιστες εξαιρέσεις, όπως η Ισπανία, να θεωρούν αποδεκτές τη στατιστική πραγματικότητα ότι οι ζωές των άμαχων Παλαιστινίων αξίζουν πολλές εκατοντάδες φορές λιγότερο από τις ζωές των άμαχων Ισραηλινών και τη θέση ότι ο θάνατος των πρώτων πρέπει να τιμάται λιγότερο απ’ ό,τι ο θάνατος των δεύτερων· τι είναι αυτό που κάνει το αίτημα για άμεση κατάπαυση του πυρός, ώστε να σταματήσει η σφαγή των παιδιών, αφού πάνω από δώδεκα χιλιάδες έχουν ήδη σκοτωθεί και άλλα τόσα έχουν καεί, ακρωτηριαστεί ή τραυματιστεί, να καταγγέλλεται ως αντισημιτική ενέργεια· τι είναι αυτό που κάνει να απαγορεύονται οι διαδηλώσεις και οι συγκεντρώσεις που ζητούν μια δίκαιη ειρήνη και να διώκονται οι άνθρωποι που μιλούν για την ιστορία της περιοχής· τι είναι αυτό που κάνει τα περισσότερα μεγάλα δυτικά ΜΜΕ να αναπαράγουν με τρόπο σχεδόν αυτόματο την εκδοχή των γεγονότων που δίνει το στρατόπεδο των δυνάμεων κατοχής, χωρίς ανεξάρτητη επαλήθευση, ενώ εκφράζουν ανελλιπώς αμφιβολίες για την εκδοχή των γεγονότων έτσι όπως την παρουσιάζουν οι κατεχόμενοι· τι είναι αυτό που κάνει τις δημόσιες εξουσίες, τα επιστημονικά ιδρύματα και τις πανεπιστημιακές αρχές να καταπνίγουν τις φωνές που ζητούν την εφαρμογή του διεθνούς δικαίου του πολέμου και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου, ενώ δίνουν απλόχερα βήμα στις φωνές που το χλευάζουν· τι είναι αυτό που κάνει την κριτική σε μια κυβέρνηση αποτελούμενη από ακροδεξιούς υπουργούς, σε μια κυβέρνηση που διατυπώνει έναν λόγο απανθρωποποίησης ενός λαού του οποίου αρνείται έως και την ύπαρξη, να εξομοιώνεται με υποκίνηση μίσους· τι είναι αυτό που κάνει τόσες και τόσους που θα μπορούσαν να μιλήσουν, ή και να αντιταχθούν ακόμα, να αποστρέφουν το βλέμμα από την εξολόθρευση μιας περιοχής, της ιστορίας της, των μνημείων της, των νοσοκομείων της, των σχολείων της, των κατοικιών της, των υποδομών της, των δρόμων της και των κατοίκων της, και πολλούς μάλιστα να ενθαρρύνουν τη συνέχισή της. Μια τέτοια αντιστροφή των αξιών που υποτίθεται ότι ασπάζονται οι δυτικές κοινωνίες, μια τέτοια πολιτική αποποίηση, μια τέτοια διανοητική κατάρρευση, όλα αυτά απαιτούν την ανάλυση που επιχειρεί το παρόν βιβλίο.
***
Γάλλος γιατρός, κοινωνιολόγος και ανθρωπολόγος, ο Ντιντιέ Φασέν γεννήθηκε το 1955. Διδάκτωρ ιατρικής (Πανεπιστήμιο Paris 6), διδάκτωρ κοινωνικών επιστημών (ΕHESS), είναι διευθυντής σπουδών (καθηγητής) στην ΕHESS, καθηγητής κοινωνικών επιστημών στο Ιnstitute for Advanced Study στο Princeton και, από το 2022, καθηγητής στην τακτική έδρα «Ηθικά προβλήματα και πολιτικά διακυβεύματα» του Collège de France. Εργάστηκε επίσης ως γιατρός και ανθρωπολόγος σε πολλές χώρες, κυρίως στην Ινδία, την Τυνησία, τη Σενεγάλη, τη Νότια Αφρική και τον Ισημερινό. Διετέλεσε αντιπρόεδρος της οργάνωσης «Γιατροί χωρίς Σύνορα». Έχει τιμηθεί με το χρυσό μετάλλιο της Βασιλικής Σουηδικής Εταιρείας Ανθρωπολογίας και Γεωγραφίας, με το Nomis Distinguished Scientist and Scholar Award και με το Huxley Memorial Medal του Βασιλικού Ανθρωπολογικού Ινστιτούτου της Μεγάλης Βρετανίας και Βορείου Ιρλανδίας.
Αντικείμενο των ερευνών του, η μητρική θνησιμότητα, η επιδημία του AIDS, οι κοινωνικές ανισότητες τόσο στην υγεία όσο και γενικότερα, και, πιο πρόσφατα, η ανθρωπολογία του κράτους μέσω μιας ανάλυσης της αστυνομίας, της Δικαιοσύνης και της φυλακής.
Από τις εκδόσεις Πόλις κυκλοφορεί επίσης το βιβλίο του Θάνατος ενός ταξιδιώτη.