Η θέση την οποία έχει κατακτήσει το όνομα τον Γιώργου Γ. Αλισανδράτου στην πλούσια επτανησιακή βιβλιογραφία οφείλεται όχι μόνο στις πολυάριθμες μελέτες του, αλλά κυρίως στην ουσιαστική συμβολή του στην ανανέωση της προβληματικής και στην ανάδειξη νέων ερευνητικών πεδίων. Εκείνο που σε άλλες περιπτώσεις θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως `εμμονή στην τοπικότητα`, στην περίπτωση του Αλισανδράτου ήταν μάλλον μία συνεχής και συνειδητή προσπάθεια να αντιμετωπιστούν οι ποικίλες πτυχές του επτανησιακού πολιτισμού υπό ένα αναγκαίο και αυτονόητο επιστημονικό πρίσμα: εκείνο της ένταξης του στη συνολική, στη σύνθετη ιστορική πραγματικότητα. Αυτό το αυτονόητο, προϋπόθεση της ιστορικής σκέψης, δεν ελήφθη πάντα υπ` όψιν από τους θεράποντες των επτανησιακών σπουδών: εκεί, συχνά, καιροφυλακτούσε η καλυμμένη ιδεολογικοποίηση και η συνακόλουθη εξιδανίκευση. Για πολλούς λόγους: ένεκα του ότι αυτός ο χώρος `γέννησε` τον εθνικό ποιητή, ένεκα του ότι η ισχυρή τοπική συνείδηση πολύ συχνά διόγκωνε τη σημασία του τοπικού εις βάρος του γενικού-εθνικού, ένεκα του ότι, επίσης πολύ συχνά, η εθνική ιστοριογραφία αντιμετώπισε ως περιφερειακό φαινόμενο την `επτανησιακότητα`, δίχως να την εντάσσει οργανικά στη συνολική πορεία του ελληνικού κόσμου...
Ο Αλισανδράτος, δίχως καμία αμφιβολία, αισθανόταν το δέσιμο με τον γενέθλιο τόπο του και τα επτανησιακά ζητήματα υπήρξαν προνομιακά στη σκέψη του. Οπλισμένος, ωστόσο, με στερεή φιλολογική παιδεία και ανδρωμένος μέσα στην ατμόσφαιρα των σκληρών αντιπαραθέσεων του εικοστού αιώνα, αντιλαμβανόταν την ιστορία -παρελθούσα και ρέουσα- ως μία διαδικασία, η οποία αν και γνωρίζει τις ανάγλυφες κορυφώσεις της στα πρόσωπα και τα γεγονότα, εδράζεται στις διάρκειες και τις συγκρούσεις· και στη διαλεκτική τους. Η εποπτεία των κειμένων, το εύρος της προβληματικής, η σύνδεση της φιλολογίας με την ιστορία, η αναζήτηση των μεταμορφώσεων της τοπικότητας στη διαδικασία σύνδεσής της με τους γενικούς άξονες αναφοράς· ιδού ορισμένα από τα εργαλεία με τα οποία χειρίστηκε τα ζητήματα που τον απασχόλησαν. [. . .]
