Στον Πόντο, το πολυαριθμότερο τμήμα της Μικράς Ασίας, ο Ελληνισμός, στους πέντε περίπου αιώνες δουλείας κάτω από τον τουρκικό ζυγό, υπέστη τα πάνδεινα. Μέρος του αλλαξοπίστησε και ξεκόπηκε από τον κορμό του Ελληνισμού, ανεξάρτητα αν άλλαξε ή όχι τη γλώσσα του. Μέρος του άλλαξε τη γλώσσα του αλλά διατήρησε τη χριστιανική του θρησκεία και τον εθνισμό του και ένα μέρος, που αποτελεί μοναδική περίπτωση, προσποιήθηκε αλλαγή πίστης στα φανερά και διατήρησε στα κρυφά τη χριστιανική πίστη και τις παραδόσεις του. (. . .)
[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]