Ο Όμηρος είναι ο καλλιτεχνικός παιδαγωγός των αρχαίων Ελλήνων. Η ομορφιά και η παιδευτική αξία των ποιημάτων του αναγνωρίζεται απ` όλους. Είναι το μεγαλύτερο στολίδι της ελληνικής ποίησης και φωτεινός οδηγός ολόκληρης της ανθρωπότητας.
Η αξία των ομηρικών επών δεν ήταν μόνο λογοτεχνική αλλά και παιδαγωγική. Όπως λέει ο Πλάτωνας, ο Όμηρος μόρφωσε την Ελλάδα. Με τον Όμηρο γνώριζε ο αρχαίος Έλληνας την ιστορία και τη θρησκεία του, στους ήρωές του έβλεπε τα πρότυπά του, στα λόγια του έβρισκε διδαχές. Μα πάνω απ` όλα γνώριζε και κατανοούσε την ανθρώπινη φύση. Οι αρχαίοι Έλληνες στήριζαν την εκπαίδευση των παιδιών και των νέων στα ομηρικά έπη, αλλά και οι μεγαλύτεροι απολάμβαναν πάντοτε την ακρόασή τους και ορισμένοι τα αποστήθιζαν.
Η αξία των ομηρικών επών στον ελληνικό και στον ευρωπαϊκό πολιτισμό είναι τεράστια. Τα ομηρικά έπη αποτελούν σταθμό στην Παγκόσμια λογοτεχνία. Στην αρχαιότητα άρχισαν να διαδίδονται τα ομηρικά έπη στην αρχή με την απαγγελία των ραψωδών και αργότερα με τη γραφή. Οι αρχαίοι Έλληνες στήριζαν την μόρφωση των παιδιών τους στα έπη του Ομήρου. Στο `Συμπόσιον` του Ξενοφώντα ο Νικήρατος αναφέρει ότι ο πατέρας του τον υποχρέωσε ν` αποστηθίζει (να μαθαίνει απέξω) την Ιλιάδα και την Οδύσσεια. Επειδή οι αρχαίοι Έλληνες αναγνώριζαν τη λογοτεχνική, μορφωτική και παιδευτική αξία των ομηρικών επών, χρησιμοποιούσαν την Ιλιάδα και την Οδύσσεια ως σχολικά εγχειρίδια για την εκπαίδευση των παιδιών τους.
Οι λυρικοί και τραγικοί ποιητές εμπνέονταν απ` τα έπη του Ομήρου. Οι εικαστικοί καλλιτέχνες (γλύπτες, ζωγράφοι, αγγειογράφοι), εμπνεύστηκαν απ` την Ιλιάδα και την Οδύσσεια. Ο Πλάτωνας είπε ότι ο Όμηρος `μόρφωσε την Ελλάδα`.
Το πρώτο λογοτεχνικό έργο που κυκλοφόρησε στην αρχαία Ρώμη ήταν η μετάφραση της `Οδύσσειας` απ` τον Λίβιο Ανδρόνικο.
Ο Πεισιστρατίδης Ίππαρχος όρισε ν` απαγγέλλονται η Ιλιάδα και η Οδύσσεια στην εορτή των Παναθηναίων. Τα έπη του Ομήρου γονιμοποίησαν τη σκέψη και την τέχνη των Ευρωπαίων. Η Ζακλίν ντε Ρομιγί είπε για την επίδραση των Ομηρικών επών: `Ένα λογοτεχνικό αριστούργημα αλλάζει τον κόσμο περισσότερο από όλες τις ανακαλύψεις και από όλες τις νίκες`.
[Απόσπασμα από το κείμενο του προλόγου]