Η ψηλάφηση της εκκλησιαστικής, και όχι μόνον, ιστορίας στον ελλαδικό χώρο κατά την άκρως ενδιαφέρουσα περίοδο του 19ου αιώνα μέσα από την εξέταση της προσωπικότητας και του έργου εκκλησιαστικών και μη προσώπων, που μέχρι σήμερα παρέμειναν στο περιθώριο της επιστημονικής έρευνας, αποτελεί μια μοναδική ευκαιρία για τον ιστορικό ερευνητή να ερευνήσει ακόμα και ουχί παντελώς άγνωστα στον επιστημονικό κόσμο περί της ιδιοπροσωπίας του νεώτερου ελληνισμού ζητήματα δια μέσου της οπτικής γωνίας ενός προσώπου, όπως ο Νίκανδρος Ζαννούβιος, που, αν και δεν ευρέθη στην πρώτη γραμμή της ιδεολογικο-εκκλησιαστικής αντιπαράθεσης ανάμεσα στις δύο αντίθετες μεταξύ των παρατάξεις της εποχής, των παραδοσιακών και των προοδευτικών, άφησε, εν τούτοις, το στίγμα του τόσο με τη διδασκαλική του παρουσία σε σχολεία των Αθηνών, όσο και με τη συγγραφική και αρθρογραφική του δραστηριότητα δια τα μείζοντα πολιτικά, εκπαιδευτικά, εκκλησιαστικά και εθνικά δρώμενα της εποχής που έζησε. [...]
Η μελέτη θα προσπαθήσει να διερευνήσει την ιδεολογική ταυτότητα του Ζαννουβίου και να προσδιορίσει την εκκλησιαστική του τοποθέτηση. Προς τον σκοπό αυτό επιχειρείται να δοθεί απάντηση στα παρακάτω ερωτήματα: Ποία η θέση του Ζαννουβίου στη σχέση Εθναρχούσας - Εθνικής Εκκλησίας; Υπάρχει και σε ποιο βαθμό επίδραση του Θεοκλήτου Φαρμακίδη στη διαμόρφωση των απόψεων του Ζαννουβίου; Ποία η ιδεολογική, πολιτική και εκκλησιαστική ταυτότητα του κρητικού κληρικού; Υφίστανται κάποιες διαφοροποιήσεις ή παλλινδρομήσεις στη διαμόρφωσή της; Ποία η στάση του έναντι των Μεγάλων Δυνάμεων της εποχής; Ποία η εμπλοκή του στο λεγόμενο Επισκοπικό Ζήτημα που ταλάνισε την Εκκλησία της Κρήτης μεταξύ των ετών 1880-1882; Ποία η τοποθέτησή του στο ζήτημα της ενσωμάτωσης της γενέτειράς του στην ελληνική επικράτεια και ποια επιρροή ασκεί με τα άρθρα του; [...]
[Απόσπασμα από το κείμενο της εισαγωγής της έκδοσης]