Η κεντρική Βοιωτία αποτέλεσε μια από τις σημαντικότερες περιοχές της Ελλάδας, όπου διαδραματίστηκαν στην αρχαιότητα κρίσιμα γεγονότα που επηρέασαν το ρου της ελληνικής ιστορίας. Στο χώρο αυτό ιδρύθηκε σειρά πόλεων, σε μικρή απόσταση η μια από την άλλη. λόγω του εύφορου και ειδυλλιακού περιβάλλοντος που πρόσφεραν η λίμνη Κωπαΐδα και οι καταπράσινοι λόφοι του Ελικώνα με τα άφθονα νερά τους.

Περιηγητές του δέκατου ένατου αιώνα χαρακτήρισαν την περιοχή αυτή «φυσικό θέατρο», στο οποίο τιμητική θέση κατείχαν γνωστές θεότητες, νύμφες και ήρωες της ελληνικής μυθολογίας. Στο κέντρο αυτού του θεάτρου βρίσκεται η Αλίαρτος που οι ποιητές την αποκάλεσαν «χλοερή» (Όμηρος) και «υδρηλή» (Νόννος).

Στο βιβλίο αυτό γίνεται προσπάθεια να παρουσιαστεί η ιστορία και ο πολιτισμός της αρχαιότατης αυτής πόλης και να αναδειχθούν τα επιτεύγματα του απώτερου παρελθόντος, τα οποία δημιούργησε η τοπική κοινωνία και σχολιάζουν εκτενώς σε δημοσιεύσεις τους σύγχρονοι ερευνητές, ιδιαίτερα από το χώρο της ιστορίας, της αρχαιολογίας και της κλασικής φιλολογίας. Για την αξιόπιστη ανάδειξη των πολιτισμικών ευρημάτων βασιστήκαμε ιδιαίτερα σε πρωτογενές υλικό, σε αρχαία κείμενα, καθώς και σε επιγραφές και ψηφίσματα που έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη.

Αρχαίοι συγγραφείς, όπως ο Όμηρος, ο Θουκυδίδης, ο Ξενοφών, ο Πλούταρχος, ο Πολύβιος, ο Τίτος Λίβιος, ο Διόδωρος, ο Παυσανίας, ο Στράβων, ο Απολλόδωρος κ.ά., αναφέρονται στην Αλίαρτο προσφέροντας μια εικόνα του ιστορικού και πολιτισμικού εύρους της μικρής αυτής πόλης στο κέντρο της Βοιωτίας. [...]

(από τον πρόλογο του συγγραφέα)