... Όχι λιγότερο από το θέατρο με ανησυχούσε έντονα τα τελευταία χρόνια κι ένα άλλο θέμα, η Ρωσία, η πατρίδα μου... Θυμάμαι το παρελθόν, καλό ή άσχημο, προσωπικό και συλλογικό. Και αφού μόνο θυμάμαι, θλίβομαι. Και τότε νιώθω βαθιά την ανάγκη να βάλω σε τάξη τις σκέψεις μου για τον λαό μου και για την πατρίδα μου...
Παράφορη, παράλογη αλλά θαυμαστή η πατρίδα μου! Είμαι σε διάσταση μαζί της, την άφησα για ξένους τόπους. Στην ξενιτιά, ξεκομμένα από τη Ρωσία, ζουν και τα παιδιά μου. Τα πήρα μαζί μου στην πρώιμή τους ηλικία, όταν γι` αυτά η επιλογή δεν ήταν δυνατή. Γιατί ενήργησα έτσι; Πώς συνέβη αυτό; Σε αυτή την ερώτηση αισθάνομαι υποχρεωμένος να απαντήσω. Να γιατί σε αυτό το βιβλίο αφιερώνω αρκετό χώρο σε αναμνήσεις από τα τελευταία χρόνια της ζωής μου στη Ρωσία, η οποία σε εκείνα τα χρόνια δεν ονομαζόταν απλά Ρωσία, αλλά και Σοσιαλιστική και Σοβιετική... (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Η ζωή του Σαλιάπιν είναι συναρπαστική, επειδή συνδυάζει πολλά στοιχεία. Πρόκειται για έναν από τους μεγαλύτερους μπάσους της ανθρωπότητας, που εκτός από την ποιότητα της φωνής του και την τεχνική του, έθεσε και τις βάσεις για έναν άλλο τρόπο έκφρασης, που δεν περιορίζεται στο τραγούδι αλλά δημιουργεί ένα θεατρικό γεγονός, κάτι αντίστοιχο με αυτό που έκανε η Κάλλας. Από τραγουδιστής με υποτυπώδη σκηνική δράση, γίνεται τραγουδιστής-ηθοποιός.
Η όπερα για τον Σαλιάπιν ήταν πάνω απ` όλα θεατρική τέχνη, τέχνη σκηνικής πράξης, δραματουργικό συμβάν, ανάπτυξη ενός χαρακτήρα. Η μουσική της όπερας δεν είναι αυτόνομη τέχνη, αλλά μέσο έμπνευσης της πράξης και του λόγου. Η φωνή είναι το όργανο που μεταδίδει την περιπέτεια της ζωής του ανθρώπινου πνεύματος του συγκε-κριμένου χαρακτήρα σε συγκεκριμένες καταστάσεις.
Στα βιβλία του Σελίδες από τη Ζωή μου και ιδιαίτερα στο Μάσκα και Ψυχή προσδιορίζονται όλες οι απαιτήσεις για την τέχνη του ηθοποιού-τραγουδιστή, όλες οι πτυχές της σύνθετης δημιουργίας: ερωτήματα δεοντολογίας, τρόποι σύνθεσης των μικτών εικαστικών μέσων, καλλιτεχνικό δόγμα, ακόμα και πρακτικές συμβουλές, λεπτές, οξυδερκείς και πολύτιμες.
Καταγόμενος από φτωχή οικογένεια, έβλεπε την κοινωνική αδικία του τσαρικού καθεστώτος και πολύ νωρίς -περισσότερο συναισθηματικά και λιγότερο θεωρητικά- τάχθηκε με την Επανάσταση. Έτσι, έχουμε μια περιγραφή μοναδικών γεγονότων και μοναδικών πληροφοριών για διανοούμενους της εποχής, επαναστάτες, κομματικά στελέχη, καλλιτέχνες, αλλά και ανθρώπους της καθημερινότητας. Έχοντας την εμπειρία της μετάβασης στη Σοβιετική Ρωσία, αντέδρασε σε όσα αυτός θεωρούσε ακρότητες και αδικίες. Και φυσικό επακόλουθο ήταν η φυγή του από εκεί.
Για την τέχνη του τραγουδιστή της όπερας λέει ότι: `Υπάρχουν θαυμάσιοι τραγουδιστές, αλλά καλλιτέχνες της φωνής, καλλιτέχνες της όπερας με την πλήρη έννοια της λέξης δεν υπάρχουν`.
Το βιβλίο που γράφηκε λίγα χρόνια πριν από τον θάνατό του δεν είναι γραμμένο εν θερμώ και είναι κάτι ανάλογο με το πασίγνωστο βιβλίο του Στανισλάφσκι Η ζωή και η τέχνη μον.
Και τα δυο βιβλία, γραμμένα με αγάπη και φροντίδα συμβάλλουν στη μελλοντική εξέλιξη της εθνικής και της παγκόσμιας κουλτούρας.

[Απόσπασμα από το κείμενο της εισαγωγής της έκδοσης]