Το δημοκρατικό σχολείο της νεωτερικότητας το διαπερνά μια αντινομία: έχει στόχο να διαπλάσει τον ελεύθερο πολίτη, την αυτόνομη ατομικότητα, τον άνθρωπο που σκέφτεται με το δικό του μυαλό, τον στόχο όμως αυτό τον επιδιώκει και τον πετυχαίνει διά της υποχρεωτικότητας και του αναγκασμού. Πράγματι, στο σχολείο, όπου ο μαθητής πηγαίνει θέλοντας και μη και όπου δεν έχει κανένα περιθώριο ουσιαστικής επιλογής, σε αυτόν ακριβώς τον χώρο του ετεροκαθορισμού, διαμορφώνεται −με τη συνδρομή προφανώς και άλλων εξωσχολικών παραγόντων− το ελεύθερο άτομο, η αυτόνομη ατομικότητα!

                Το σχολείο είναι θεσμός μετάδοσης της γνώσης, παράδοσης –όπως σοφά λέγεται στην ελληνική γλώσσα η διδασκαλία− στους μαθητές του πολιτισμού των προγόνων. Το σχολείο δεν είναι θεσμός καινοτομίας, η καινοτομία ανήκει στους μαθητές αφού αποφοιτήσουν από αυτό. Κεντρική μορφή του σχολείου είναι ο δάσκαλος, που αναλαμβάνει την ευθύνη να διδάξει τον μαθητή, σε μια σχέση μαζί του εξ ορισμού ασύμμετρη.

                Τα κείμενα του βιβλίου αυτού, όποιο κι αν είναι το θέμα τους, είναι όλα κείμενα ένθερμης αγάπης για το σχολείο και υπεράσπισής του. Υπερασπίζονται ένα σχολείο που λειτουργεί κανονικά, όπου ο δάσκαλος διδάσκει –και δεν επικοινωνεί απλώς με τα παιδιά−και οι μαθητές μαθαίνουν γράμματα – και δεν αποκτούν απλώς δεξιότητες.

Στ.Ζ.

***

Ο Σταύρος Ζουμπουλάκης γεννήθηκε το 1953 στη Συκιά Λακωνίας. Σπούδασε νομική και φιλολογία στην Αθήνα και φιλοσοφία στο Παρίσι. Υπηρέτησε πολλά χρόνια στη Μέση Εκπαίδευση. Από το 1998 ώς το 2012 ήταν διευθυντής του περιοδικού Νέα Εστία. Είναι πρόεδρος, από το 2008, του Δ.Σ. του Βιβλικού Ιδρύματος «Άρτος Ζωής» και, από το 2013, του Εφορευτικού Συμβουλίου της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος. Το 2015 αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας του Τμήματος Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων.

Έγραψε:

• Ο Ιωάννης ο Πρόδρομος ως άγγελος. Οι θεολογικές προϋποθέσεις της φτερωτής απεικόνισής του (Δόμος, 1992)
• Ο Θεός στην Πόλη. Δοκίμια για τη θρησκεία και την πολιτική (Εστία, 2002)
• Στη σκηνή του κόσμου. Από το Βε-

λιγράδι στην Τεχεράνη

(Εστία, 2007)

• Χριστιανοί στον δημόσιο χώρο.

Πίστη ή πολιτιστική ταυτότητα;

(Εστία, 2010)

• Ανίερη συγκυβέρνηση

(Πόλις, 2011)

• H αδερφή μου(Πόλις, 2012)
• Χρυσή Αυγή και Εκκλησία (Πόλις, 2013)
• Ποιος Θεός και ποιος άνθρωπος; Φιλοσοφικά δοκίμια(Πόλις, 2013)
• Χριστιανισμός της χαράς. Η μαρτυρία του πάπα Φραγκίσκου (Πόλις, 2015)
• Υπό το φως του μυθιστορήματος (Πόλις, 2015)
• Ο στεναγμός των πενήτων: Δοκίμια για τον Παπαδιαμάντη (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2016)

Μετέφρασε:

• Εμμανουέλ Λεβινάς, Τέσσερις ταλμουδικές μελέτες (Πόλις, 1995)

Επιμελήθηκε:

• Ο μυθιστοριογράφος Παπαδιαμάντης. Συναγωγή κριτικών κειμένων, σε συνεργασία με τον Ν.Δ. Τριανταφυλλόπουλο (Εστία, 2003)
• Πέτρος Κολακλίδης, Μελέτες, 2 τόμοι (Βικελαία Βιβλιοθήκη, 2006)
• Ζήσιμος Λορεντζάτος, Collectanea(Δόμος, 2009)