Με την άλωση της Πόλης το 1453 οι περισσότεροι πίστεψαν ότι τελείωσε η ζωή και η παρουσία της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, που είχε διαρκέσει 1123 χρόνια. Τα πράγματα όμως δεν ήταν έτσι. Η ελληνική αυτοκρατορία της Ανατολής είχε, πριν πέσει, φροντίσει να διατηρήσει την παρουσία της και για πολλούς αιώνες μετά, παρουσία που φτάνει μέχρι τις μέρες μας. Αυτό οφείλεται κυρίως στην πνευματική παραγωγή της αυτοκρατορίας, στα έργα υψηλής διανόησης που αγγίζουν κάθε τομέα του επιστητού.
Οι τελευταίοι αιώνες, που από πολιτική, οικονομική και κοινωνική άποψη ήταν αιώνες παρακμής, για την πνευματική παραγωγή ήταν αιώνες ακμής, κορυφαίας δημιουργίας, με έναν λόγο, αιώνες πνευματικού μεγαλείου. Έτσι, η αυτοκρατορία, καταλυόμενη πολιτικά, κυριαρχούσε παγκοσμίως πνευματικά.
Στις σελίδες αυτού του βιβλίου μπορεί ο αναγνώστης να βρει αποσπάσματα κειμένων της τελευταίας βυζαντινής περιόδου, αδιάψευστα δείγματα του πνευματικού μεγαλείου μιας αυτοκρατορίας που πεθαίνοντας αναγεννιόταν και συγχρόνως αναγεννούσε.