Η ικανότητα των κοινωνιών να επωμιστούν με σοβαρότητα το οικολογικό ζήτημα –άραγε θα το καταφέρουν κάποτε, το θέλουν άραγε πραγματικά;– θα εξαρτηθεί, βέβαια, από την εξέλιξη των ευαισθησιών, από τους επιστημονικούς και τεχνολογικούς μετασχηματισμούς, από τις επιλογές των ελίτ. Όμως, το οικολογικό αίτημα απαιτεί επίσης τη συνεχή επαγρύπνηση και την πολιτική στράτευση των πολιτών που επιθυμούν να επικρατήσουν άλλες επιταγές από το χρηματικό κέρδος και το ιδιωτικό βραχυπρόθεσμο συμφέρον, άλ­λοι στόχοι και άλλες μορφές ευτυχίας από την υπερκατανάλωση και την επίδειξη. Το αίτημα αυτό μικρή σημασία έχει αν θα το ονομάσουμε ή όχι «συγκρουσιακό οικο-ρεπουμπλικανισμό». Αυτό που έχει, αντί­θετα, σημασία είναι η οικολογία να καταστεί αντικείμενο αντιπαραθέσεων και πολιτικών αγώνων για την ίδια την κατεύθυνση της παρούσας και μέλλουσας κοινωνίας. Να πολιτικοποιήσουμε και να «δημοσιο­ποιήσουμε» την οικολογία, να καταστήσουμε ορατούς τους ανταγωνισμούς που διέπουν μια πρωτόγνωρη κρίση, η οποία απειλεί τους όρους της ίδιας της επίγειας ζωής – αυτές είναι και οι προϋποθέσεις μιας πραγ­ματικής οικολογικής res publica.

***

Το βιβλίο του Serge Audier Για μια πολιτική οικολογία είναι εξαιρετικά σημαντικό, όχι μόνο επειδή δείχνει πόσο μεγάλη είναι η ανάγκη για μια ριζική αλλαγή στην πολιτική, αλλά και επειδή παρουσιάζει με ιδιαί­τερη αμεσότητα και σαφήνεια το πώς η απουσία οικολογικής πολιτικής επηρέασε τα μεγάλα πολιτικά ρεύ­ματα. Ο συγγραφέας αναλύει ταυτόχρονα το κόστος αυτής της απουσίας για την ανθρωπότητα στο σύ­νολό της, και εξηγεί γιατί είναι αναγκαία όχι μόνο μια σημαντική αναθεώρηση, αλλά και η διεύρυνση ορι­σμένων παραδοσιακών πολιτικών και κοινωνικών εννοιών, ώστε να δοθεί η κατάλληλη, για τον ίδιο, απά­ντηση σε τούτη την κρίση.

Από το Επίμετρο του Λευτέρη Παπαγιαννάκη

***

Ο Σερζ Ωντιέ γεννήθηκε στο Παρίσι το 1970. Είναι απόφοιτος της École normale supérieure, agrégé και δι­δάκτωρ φιλοσοφίας. Η διδακτορική διατριβή του τιμήθηκε με το βραβείο Ρεϊμόν Αρόν. Διδάσκει ως ανα­πληρωτής καθηγητής πολιτικής και ηθικής φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης. Το ερευνητικό του έργο εστιάζεται στη μελέτη του ρεπουμπλικανισμού, του φιλελευθερισμού, του νεοφιλελευθερισμού, του σοσιαλισμού και της πολιτικής οικολογίας. Έχει γράψει, μεταξύ άλλων, τα βιβλία:

• Les Théories de la République

• Raymond Aron, la démocratie conflictuelle

• Tocqueville retrouvé. Genèse et enjeux du renouveau tocquevillien français

• Machiavel, conflit et liberté

• Le Socialisme libéral

• Léon Bourgeois. Fonder la solidarité

• La Pensée anti-68: essai sur les origines d’une

restauration intellectuelle

• Le Colloque Lippmann: aux origines du néo-libéralisme

• La Pensée solidariste. Aux sources du modèle

social républicain

• Néo-libéralisme(s): une archéologie intellectuelle

• Penser le «néolibéralisme». Le moment néolibéral, Foucault et la crise du socialisme

• La Société écologique et ses ennemis. Pour une histoire alternative de l’émancipation, Βραβείο του Ιδρύματος για την Πολιτική Οικολογία (2017)

• L’âge productiviste. Hégémonie prométhéenne, brèches et alternatives écologiques, Βραβείο Πωλ Ρικέρ (2019)

• La Cité écologique: pour un éco-républicanisme

Το κείμενό του Κάρλο Ροσέλι, εξόριστος, αντιφασίστας, ετερόδοξος σοσιαλιστής έχει περιληφθεί ως επίμε­τρο (σελ. 335-431) στο βιβλίο τού Κάρλο Ροσέλι Φιλελεύθερος σοσιαλισμός, που κυκλοφορεί από τις εκδό­σεις Πόλις.

***

Ο Λευτέρης Παπαγιαννάκης γεννήθηκε στο Μονπελιέ της Γαλλίας το 1971. Ολοκλήρωσε την πρωτοβάθ­μια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα. Έχει πτυχίο δημοσίου δικαίου και μεταπτυχιακό στο ευ­ρωπαϊκό δίκαιο από το πανεπιστήμιο της Λιλ.

Δούλεψε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις Βρυξέλλες, σε πρόγραμμα για την ελληνομάθεια των παιδιών της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής και στους Οικολόγους Πράσινους. Από το 2014 έως το 2019 ήταν μέλος του δημο­τικού συμβουλίου της Αθήνας και διετέλεσε αντιδήμαρχος για θέματα μεταναστών και προσφύγων και πρό­εδρος του συμβουλίου ένταξης μεταναστών.

Στη συνέχεια διετέλεσε επικεφαλής Συνηγορίας, Πολιτικής και Έρευνας στην οργάνωση SolidarityNow και από τον Οκτώβριο του 2021 είναι Διευθυντής του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες.