Ο Κωνσταντίνος Σάθας υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους ιστορικούς του νέου ελληνισμού, θέτοντας τις βάσεις για την ανάπτυξη των Βυζαντινών και Μεσαιωνικών σπουδών στη χώρα μας. Οι έρευνές του έφεραν στο φως αρκετές αφανείς και συνάμα “αποκλίνουσες” όψεις της ελληνικής ιστορίας, όπως για παράδειγμα την ύπαρξη μιας αδελφότητας μυημένων «εθνικών» στον Μυστρά του 15ου αιώνα, καθοδηγούμενη από τον φιλόσοφο Γεώργιο Γεμιστό – Πλήθωνα, τον ρόλο που διαδραμάτισαν λόγιοι αρχαιολάτρες stratioti (ή Στρατιώτες) στη Δύση στα χρόνια μετά την Άλωση, καθώς επίσης και τη δράση μιας μυστηριώδους “Εταιρείας”, που έως και τις παραμονές της Επανάστασης κρατούσε άσβεστη τη φλόγα των αρχαίων μυστηρίων και του ελληνισμού.

Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας αποτελεί μία συλλογή επιλεγμένων αποσπασμάτων από τα έργα του Σάθα, “Μεσαιωνική Βιβλιοθήκη” και “Βιογραφίαι των εν τοις γράμμασι διαλαμψάντων Ελλήνων”, διανθισμένη με έναν ιδιαίτερα διαφωτιστικό πρόλογο του δημοσιογράφου Στέφανου Μυτιληναίου, που δίνει νέες διαστάσεις στην υπόθεση που εξετάζουμε.

Κύρια επιδίωξη του παρόντος τόμου δεν αποτελεί σε καμία των περιπτώσεων η προσπάθεια δημιουργίας μιας ακόμα θεωρίας συνωμοσίας, όπως νομίζουν οι επιρρεπείς σε τέτοιες ασχολίες, αλλά το ελάχιστο καθήκον να αποκατασταθεί η ιστορική προσφορά των Ελλήνων λογίων στην Αναγέννηση και τον σύγχρονο δυτικό πολιτισμό, μέχρι και τον Διαφωτισμό και να τους αποδοθούν οι τιμές που τους πρέπουν από τις εταιρείες του λεγόμενου «εσωτερισμού».