Το οικονομικό περιβάλλον στο οποίο καλούνται σήμερα να δραστηριοποιηθούν οι αγροτικοί συνεταιρισμοί έχει ως κύριο χαρακτηριστικό τον ανταγωνισμό. Η παγκοσμιοποίηση της οικονομίας καθιστά αναγκαία την επιχειρηματική αποτελεσματικότητα ως όπλο για την επιβίωση και την ανάπτυξη. Η συντήρηση, με επιδοτήσεις και προνόμια, μπορεί να ανακουφίζει προσωρινά, αλλά δεν μπορεί να αποτελεί αναπτυξιακή στρατηγική. Οι συνεταιρισμοί, ως ιδέα και ως εφαρμογή, είναι φορείς που δημιουργούνται για την αύξηση της επιχειρηματικής αποτελεσματικότητας των μικρών και διάσπαρτων ατομικών αγροτικών εκμεταλλεύσεων. Επιδιώκουν δε να αποκτήσουν διαπραγματευτική δύναμη στην αγορά και να αξιοποιήσουν τις οικονομίες κλίμακας που απολαμβάνει το μεγάλο επιχειρηματικό μέγεθος, χωρίς να εξομοιώνονται με αυτές τις επιχειρήσεις. Σήμερα, αυτό που αποτελούσε μεγάλο μέγεθος στο παρελθόν, στα πλαίσια μιας ενιαίας εθνικής οικονομίας, είναι ανεπαρκές μέγεθος με τα κριτήρια της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας.
Με το παρόν βιβλίο, και με γνώμονα όλα τα προαναφερόμενα, προχωράμε ένα βήμα παραπέρα, εξειδικεύοντας όσον αφορά το νομικό πλαίσιο και τη λειτουργία των Αγροτικών Συνεταιρισμών, καθώς και ζητήματα φορολογικής και λογιστικής αντιμετώπισης των συγκεκριμένων νομικών προσώπων αλλά και αγροτών φυσικών προσώπων και για τις μεταξύ τους οικονομικές σχέσεις. Ο λόγος για τη συγκεκριμένη έκδοση είναι ότι οι ΑΣ αποτελούν ένα σημαντικό τμήμα της πρωτογενούς παραγωγής στη χώρα μας, δεδομένου ότι σύμφωνα με το Εθνικό Μητρώο Αγροτικών Συνεταιρισμών και άλλων συλλογικών φορέων, μέχρι τις 17.5.2023 οι επικαιροποιημένοι ΑΣ φτάνουν τους 1.056.
Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά τη δομή του βιβλίου μας «Αγροτικοί Συνεταιρισμοί ν.4673/2020», χωρίζεται στα εξής 4 μέρη:
Στο πρώτο μέρος του βιβλίου μας παρατίθενται όλα τα άρθρα του ν.4673/2020 που άπτονται της ίδρυσης και λειτουργίας των Αγροτικών Συνεταιρισμών και άλλων μορφών συλλογικής οργάνωσης του αγροτικού χώρου. Ο νόμος παρατίθεται κωδικοποιημένος με βάση τις τελευταίες αλλαγές που έγιναν με το ν.5042/2023 (ΦΕΚ A’ 88/10.4.2023).
Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου αναλύονται θέματα σχετικά με το Φόρο Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) και ζητήματα τόσο των αγροτών που ως μέλη συμμετέχουν στους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς (ΑΣ), αλλά και των ίδιων των ΑΣ. Ενδεικτικά αναφέρουμε:
• εκθλιπτικά δικαιώματα
• ενδοκοινοτικές παραδόσεις
• παραγγελιοδοχικές πωλήσεις
• ΦΠΑ δαπανών
• ΦΠΑ παγίων και μεταφορικών μέσων αγροτών
• έκπτωση και επιστροφή ΦΠΑ παγίων
• απαλλαγές λόγω εξαγωγής αγαθών
• ΦΠΑ επενδυτικών αγαθών
Στο τρίτο μέρος παρουσιάζονται οι διατάξεις που αφορούν τον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ΚΦΕ) όπου παρουσιάζεται η φορολογία εισοδήματος των ΑΣ και των μελών τους. Ενδεικτικά αναφέρουμε:
• φορολογία εισοδήματος αγροτών (ατομική επιχείρηση)
• φορολογία εισοδήματος ΑΣ
• φορολογική αντιμετώπιση γυναικείων συνεταιρισμών
• φορολογική αντιμετώπιση των πλεονασμάτων ΑΣ
• προσδιορισμός αγροτικού εισοδήματος
• κεφαλαιοποίηση και διανομή κερδών ΑΣ
• επιδοτήσεις / ενισχύσεις
• επισφαλής απαιτήσεις
• έκπτωση δαπανών
• μεταφορά
• αποσβέσεις
• τεκμήρια
• προκαταβολή φόρου
• λοιποί φόροι-τέλη που επιβάλλονται (τέλη, ΕΝΦΙΑ, ΕΦΑ, ΕΦΚ, τέλος επιτηδεύματος, εισφορά δακοκτονίας, τέλη έκδοσης άδεια και μεταβίβασης ΦΙΧ κ.λπ.)
• φορολογία αλιευτικών επιχειρήσεων
Στο τέταρτο μέρος αναλύονται οι υποχρεώσεις των Αγροτικών Συνεταιρισμών σε σχέση με τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα (ΕΛΠ) κωδικοποιημένες έως σήμερα. Σε αυτό το μέρος παρατίθενται ειδικά ζητήματα, όπως:
• ένταξη των ΑΣ σε τήρηση βιβλίων,
• παραστατικά πωλήσεων και διακίνησης αποθεμάτων
• λογιστική αντιμετώπιση των παραστατικών που εκδίδουν τα ελαιοτριβεία
• αγρότες και mydata
• παραγγελιοδοχική πώληση αγροτικών προϊόντων, όταν η εκκαθάριση εκδίδεται πέραν του μήνα (λογιστική αντιμετώπιση – mydata)
Διευκρινίζουμε επίσης ότι κάθε μέρος του βιβλίου περιέχει πλήθος παραδειγμάτων. Στο τέλος, κάθε κεφαλαίου ακολουθεί παράρτημα με χρήσιμες εγκυκλίους και υποδείγματα όλων των απαιτούμενων χρηματοοοικονομικών καταστάσεων, ενώ στο τέλος του βιβλίου, εκτός από τα περιεχόμενα, παρατίθεται αναλυτικό αλφαβητικό ευρετήριο.
